وضعیت نابسامان و گنگ اقتصادی

صفحه اقتصاد -

سارا نعیمی- صرافی اف تی ایکس که اکنون در مراحل ورشکستگی قرار دارد، ظاهرا درخواست مجوز دادگاه برای فروش ۳.۴ میلیارد دلار دارایی‌های رمزنگاری شده و تبدیل آنها به ارز فیات کرده است و جلسه استماع احتمالا در مورد این موضوع برای ۱۳ سپتامبر تعیین شده است.

گفته می‌شود در صورت تایید این پیشنهاد، برنامه‌هایی برای فروش ۲۰۰ میلیون دلار رمزارز به صورت هفتگی ارائه کرده است.

گفتگوی اختصاصی صفحه اقتصاد با دکتر مهدی کریمی تفرشی رئیس کارگروه کسب و کارهای جاده ابریشم سازمان ملل- یونسکو، ریاست هیات مدیره تعاونی تولید کنندگان محصولات غذایی کشور، رئیس هیات مدیره انجمن دارندگان نشان استاندارد ایران، رئیس هیات مدیره مجتمع صنایع غذایی گلها و گروه صنعتی آل ام کا تی (MKT GROUP)،  نائب رئیس هیات مدیره انجمن علوم و فناوری غلات ایران،  عضو هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی کشور و کارآفرین برتر جهان اسلام در زیر از نظرتان می گذرد.

وضعیت بازار سهام ، بورس در نیمه دوم سال چگونه ارزیابی می کنید؟

بعد از اتفاقاتی که در سیاست خارجی رخ داد و یک‌سری از منابع بلوکه شده آزاد شد و سیاست خارجی به ثبات رسید، به نظر می رسد دولت از سیاست‌های اقتصادی خود عقب‌نشینی کرد و فرمول جدیدی برای نرخ خوراک پتروشیمی‌ها اعلام شد.

فعلا دولت از سیاست‌های اشتباه خود عقب‌نشینی کرده و این مساله کمک خواهد کرد که بورس، نیمه دوم خوبی را سپری کند؛ به خصوص این‌که قیمت‌های جهانی نیز در حال افزایش است.

اگر دولت تصمیم غیرمنتظره ای نگیرد شاخص بورس از سقف ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد عبور خواهد کرد. با توجه به اینکه قیمت‌های جهانی نیز در حال افزایش است و قیمت جهانی اوره نزدیک به ۲۰ درصد رشد کرد و قیمت نفت برنت به ۹۰ دلار رسیده، همه این‌ها می تواند پتانسیل خوبی برای رشد بازار باشد.

آیا دلار تحت شکسته شدن قیمت خودرو قرار می گیرد؟

دلار یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عناصر و المان‌ها بر اقتصاد کل کشور است و بالا و پایین شدن نرخ دلار و در کل ارزهای خارجی می‌تواند قیمت کالاهای داخلی را کم و زیاد کند. اگرچه واردات خودرو  چند سالی متوقف بود و در حال حاضر بیشترین سهم بازار در اختیار خودروهای تولید و مونتاژ داخل است، اما افزایش نرخ دلار، قیمت خودرو را نیز افزایش می‌دهد. دلیل آن هم، تاثیر قیمت ارزهای خارجی، به خصوص دلار، روی زنجیره تامین و مواد اولیه شامل آهن، شیشه، پلاستیک و… است که برای ساخت خودرو به کار می‌رود. بدین شکل نرخ دلار و قیمت خودرو رابطه تقریبا مستقیمی دارند که با افزایش نرخ این ارز، قیمت ماشین کارکرده و صفر نیز گران می‌شود و با تثبیت یا کاهش نرخ دلار می‌توانیم شاهد ارزانی یا ثبات قیمت‌ها در بازار باشیم. البته کاهش نرخ ارز لزوما همیشه موجب کاهش و ثبات قیمت خودرو نمی‌شود.

البته نوسانات ارزی، تاثیرات کوتاه‌ مدتی روی قیمت‌های بازار دارند و در بلندمدت نرخ تورم، شاخص اصلی تعیین قیمت خودرو است. بدین صورت که در بعضی مواقع حتی با کاهش نرخ ارز، قیمت خودروها نه تنها کم نمی‌شود، بلکه افزایش نیز پیدا می‌کند.

اما آنچه مسلم است شکسته شدن قیمت خودرو نمی تواند بر قیمت دلار تاثیر بگذارد. چرا که قیمت دلار متاثر از بسیاری از سیاست های اقتصادی و تنش های سیاسی و بازار جهانی است.

با توجه به وضعیت نابسامان قیمت ها در بازار چه تاثیری در تولید و فروش مواد غذایی علی الخصوص ادویه جات خواهد داشت؟

دو عامل صنعت غذا را بشدت تحت تاثیر قرار می دهد. نخست افزایش شدید قیمت ارز و دوم افزایش قیمت‌های جهانی مواد اولیه کشاورزی و غذایی. امروز تورم در صنعت غذا به ۳۵ تا ۴۰ درصد و در برخی آمارها بالاتر از این ارقام رسیده است.

متاسفانه به جای اینکه نظارت صحیحی در بازار وجود داشته باشد تا با گرانی‌های غیرعادلانه مواجهه صحیحی داشته باشد برخی عوامل در تلاش هستند تا هزینه گرانی‌ها را از جیب مردم تامین کنند در حالی که بسیاری از کالاهایی که در لیست ممنوعیت واردات قرار دارند به وفور در بازار مشاهده می‌شود و نظارتی در این زمینه وجود ندارد. 

اگر عرضه و تقاضا برابر باشد قیمت‌ها ثبات پیدا خواهد کرد، در صورتکه این مقوله ای است که اغلب مورد غفلت قرار می گیرد.

از طرفی تولیدکننده علیرغم نوسانات نرخ ارز و قیمت های افسارگسیخته مواد اولیه و هزینه های تولید نمی تواند از کیفیت خود بکاهد و محصولات خود را با قیمتی غیر رقابتی به بازار عرصه کند. همه این عوامل منجر به کوچک تر شدن سفره های مردم و از طرفی فشار مضاعف بر تولیدکننده می شود و متعاقبا تعادل عرضه و تقاضا بهم می ریزد.

رئیس کل بانک مرکزی از حذف دلار در مبادلات سیاحتی خبر دادند . به نظر شما حذف مبادلات سیاحتی با کشورهای منطقه چه تاثیری در روند اقتصادی خواهد داشت؟

گره خوردن اقتصاد ایران به دلار عامل مشکلات اقتصادی بسیاری از جمله تورم در کشور شده است. با بستن پیمان‌های پولی دو جانبه با کشورها می توان بند ناف مبادلات تجاری را از دلار قطع کرد. این اتفاق اگر بدرستی رقم بخورد می تواند مسیری برای دور زدن تحریم ها و شکوفایی اقتصادی ایران در آینده باشد که البته قطعا باید ابتدا مشکلات داخلی اقتصاد ایران حل شود.

فرآیند حذف دلار از معاملات به صورت تدریجی انجام می‌گیرد و کشورها یکی پس از دیگری از به‌کارگیری دلار در معاملاتشان دوری می‌کنند. البته ثبات پولی ارز انتخاب شده به جای دلار هم بسیار تعیین کننده است. این فرایند یک باره و به سرعت اتفاق نمی افتد زیرا واکنش بازار جهانی واکنش کندی خواهد بود.

تضعیف ارزش دلار می تواند به نفع  کشورهایی باشد که در حال حاضر توسط آمریکا تحریم شده اند که کشور ما یکی از آنهاست.

کاهش مبادلات دلاری به عنوان یک اقدام سیاستی خوب است ، اما با حذف دلار از معاملات تجاری ، مشکل روند نزولی ارزش پول کشور حل نمی شود .

 تا زمانی که میزان «تورم داخلی» بسیار بیشتر از «تورم خارجی» است، کاهش ارزش پول ملی نسبت به همه ارزهای جهان امری طبیعی خواهد بود . گره خوردن اقتصاد کشور به دلار در کنار تداوم تحریم ها، عارضه تورم است نه عامل تورم.

با توجه به وضعیت به هم ریخته و کنگ اقتصادی آیا می توان برنامه ریزی و سرمایه گذاری بلند مدت داشت؟

مسلم است که تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در اقتصاد پر نوسان ایران کار آسانی نیست. اقتصاد ایران شرایط با ثباتی را در چند سال اخیر پشت سر نگذاشته و عدم ثبات کافی متغیرهای کلان اقتصادی چشم انداز هر تصمیمی را مبهم می‌کند. تحریم‌ها یکی از مهمترین فاکتورهایی است که اقتصاد در چندسال اخیر با آن دست و پنجه نرم کرده است.

با توجه به شرایط اقتصادی ایران در زمان تحریم تشخیص این که کدام بازار برای سرمایه گذاری مناسب می‌باشد، بسیار کار سخت و مشکلی می‌باشد. با بررسی بازارهای سرمایه گذاری مختلف مانند بانک، بورس ، مسکن و  طلا و ارز به این نتیجه خواهیم رسید که در زمان پیش از تحریم با بالا بودن نرخ سود بانکی اعم مردم بهترین گزینه برای سرمایه گذاری را بانک می‌دانستند که سودی بیشتر از تورم سال از سرمایه خود به دست می‌آورند. اما با روی کار آمدن رکود شرایط تحریم سودهای بانکی کاهش پیدا نمود و مردم به سمت بورس و مسکن و خودرو به منظور سرمایه گذاری رفتند و بعد از آن با افزایش شدید قیمت مسکن و خودرو، مردم به سراغ بازار طلا و ارز رفتند.

سرمایه گذاری یک فرایند است، نه یک مقطع کوتاه زمانی. این فرایند زمان بر است و باید به آن نگاه بلند مدت داشت. چه بهتر که سرمایه گذاری به عنوان یک عادت بلندمدت شکل بگیر. . ریسک و بازدهی دو فاکتور مهم در هر سرمایه گذاری می‌باشد، دو فاکتوری که هر سرمایه گذاری باید آن را در تصمیمات خود لحاظ کند.

اخبار مرتبط

• هدایت سکان کشتی ایران به شیوه شهدای راه خدمت
• از بین رفتن سلطه جهانی دلار از خیال تا واقعیت