گزارش اختصاصی صفحه اقتصاد از نرخ تضمینی خرید گندم
نرخ ۲۰ هزار تومانی برای سال زراعی آینده مصوب می‌شود؟| لزوم حمایت دولت از کشاورزان برای آغاز کشت بعدی
کشاورزان حدود ۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تن گندم تحویل دولت داده‌اند؛ لذا دولت هم باید از آنها حمایت کند تا بتوانند کشت بعدی را شروع کنند. قیمت ۱۵ هزار تومان برای خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم برای سال زراعی گذشته مصوب شد، ولی اجرا نشد که این عدد شامل ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت پایه، ۱۵۰۰ تومان کود یارانه‌ای و ۲۰۰۰ تومان هم یارانه تحویل است که با احتساب تورم باید برای سال زراعی آینده بیش از ۲۰ هزار تومان باشد.
براساس قانون، به منظور حمایت از تولید محصولات اساسی کشاورزی و ایجاد تعادل در نظام تولید و جلوگیری از ضایعات محصولات کشاورزی و ضرر و زیان کشاورزان، دولت موظف است همه‌ساله خرید محصولات اساسی کشاورزی (گندم، برنج، جو، ذرت، چغندر، پنبه وش، دانه‌های روغنی، چای، سیب‌زمینی، پیاز و حبوبات) را تضمین کرده و حداقل قیمت خرید تضمینی را اعلام و نسبت به خرید آنها از طریق واحدهای ذیربط اقدام کند.
امسال با وجود گذشت حدود ۵۰ روز از زمان تعیین شده، هنوز قیمت خرید تضمینی محصولات اساسی از جمله گندم تعیین نشده است.
قاسم پیشه‌ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی، درباره دلیل تاخیر در تعیین قیمت‌ها می‌گوید: «بخشی از این تاخیر ناشی از تعیین وزیر جدید برای وزارت جهاد کشاورزی و جابجایی ها بود. بخشی دیگر مربوط به این است که وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه براساس منابع شان می‌خواهند قیمت گندم را تعیین کنند، در صورتی که براساس چهار روشی که در قانون پیش بینی شده و اولین روش آن قیمت تمام شده با سود متعارف است، باید قیمت گندم تعیین شود.»
به نظر اختلاف نظرهای موجود میان اعضای شورای قیمت‌گذاری برای تعیین قیمت خرید تضمینی باعث تاخیر در تعیین قیمت‌ها شده‌است.
طبق اعلام رئیس اتاق اصناف کشاورزی، قیمت خرید تضمینی گندم برای سال زراعی ۱۴۰۲ - ۱۴۰۳ باید بیش از ۲۰ هزار تومان باشد اما برخی از اعضای شورا با این میزان موافق نیستند. شورای قیمت گذاری احتمالا در این هفته جلسه ای در این خصوص برگزار و قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را تعیین کند.
ضرورت حمایت دولت از کشاورزان در کشت کالای استراتژیک گندم
کارشناسان معتقدند که قیمت مناسب گندم می‌تواند کشاورزان را به کشت این محصول اساسی ترغیب کند و یا به همان نسبت دلسرد کند، گفته می‌شود یکی از عوامل مهم در خودکفایی امسال گندم نان، نرخ مناسب بود.
قیمت گندم در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ در شهریور ۱۴۰۱ تعیین و به این ترتیب دولت موظف شد هر کیلو گندم را به مبلغ ۱۳ هزار تومان (۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت پایه گندم، به اضافه هزار و ۵۰۰ تومان یارانه کشت) خریداری کند. در ادامه در نیمه دوم سال و به ویژه ۳ ماه پایانی سال نرخ دلار در بازار دچار نوسان بسیار شد و این امر خدمات مربوط به گندم کاران را تحت تأثیر قرار داد.
بنابراین بنیاد ملی گندم کاران بهمن ۱۴۰۱ در خبری غیرمنتظره خواهان افزایش قیمت خرید تضمینی گندم متناسب با نرخ تورم شدند. تا پیش از این قیمت پایه کالاهای اساسی یک بار در سال تعیین می‌شد اما جهش نرخ دلار تا ۵۰ هزار تومان سبب شده تا گندم کاران عنوان کنند کشت گندم برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد. این موضوع بارها بین نمایندگان خانه ملت، دولت و مقامات ارشد کشور مطرح شد و بر اساس آنالیز قیمتی خدمات تولید گندم عدد ۱۶.۸۰۰ تومان به دست آمد.
محمدجواد عسکری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی درباره نرخ جدید خرید تضمینی گندم عنوان کرد، بر اساس آنالیزی که از قیمت تمام شده کاشت، داشت و برداشت گندم در سراسر کشور انجام شد قیمت تمام شده به اضافه سود متعارف حدود ۱۶ هزار و ۸۰۰ تومان استخراج شد که به مبلغ ۱۷ هزار تومان رند شد. این عدد طی دو نامه از سوی اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس به رئیس جمهوری نوشته و قیمت به دولت اعلام شد.
وی بیان کرد که با سه دلیل توضیح داده شد اگر این عدد تعیین نشود چه اتفاق‌هایی برای این محصول استراتژیک رخ خواهد داد. نخستین اتفاق قاچاق شدن گندم به کشورهای همسایه است که با قیمت بالاتری حاضر به خرید هستند. دلیل دوم برای افزایش قیمت این بود که ممکن است محصولات خوراک دام شوند. موضوع سوم هم چراگاه شدن مزارع سبز بود.
با این وجود در نهایت ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ پس از ۳ ماه کش و قوس قیمت جدید خرید تضمینی گندم از سوی رئیس وقت شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی ۱۵ هزار تومان برای هر کیلو اعلام و ابلاغ شد. نرخ ۱۵ هزار تومانی خرید گندم، مورد اعتراض کشاورزان و گندمکاران قرار گرفت که موجب نامه‌نگاری به رهبر معظم انقلاب و دفتر ریاست‌جمهوری شد. رئیس دفتر رئیس جمهوری طی نامه‌ای درباره «درخواست بازنگری قیمت خرید تضمینی گندم در شورای قیمت گذاری» خواستار بررسی مجدد و آنی موضوع شد.
این موضوع با مخالف دو عضو دولتی شورا (وزیر امور اقتصادی و دارای و رئیس سازمان برنامه و بودجه) تا امروز به نظر منتفی بوده و در جلسه این هفته شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی قیمت سال زراعی جدید تعیین خواهد شد.
به استناد خبر فارس، در جلسه دوشنبه گذشته بحث های کارشناسی نرخ ۲۲ هزار و ۳۰۰ تومان را تایید کرد و از بین ۷ عضو این شورا، ۵ نفر این قیمت را تصویب کردند و فقط نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه مخالفت کردند.
گفتنی است؛ تعیین قیمت ۳۲ قلم کالای اساسی شامل ۱۷ محصول زراعی و ۱۵ قلم باغی در سال زراعی جدید ۱۴۰۲-۱۴۰۳ محور جلسه این هفته شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی بوده که هر سال در نیمه نخست سال تعیین می‌شود.
عموماً نرخ خرید تضمینی گندم در مرداد تعیین می‌شود تا گندم کاران بتوانند برنامه‌ریزی درستی داشته باشند. مناقشه بر سر قیمت جدید گندم سبب شده تا تکلیف سایر اقلام نیز با گذشت دوسوم از آخرین ماه فصل تابستان همچنان مشخص نباشد.
نظر شما